Çerez politikası içeriği Özel Nev Hospital tarafından belirlenmiştir. Çerez Politikamız
Nev Hospital

Randevu Hattı

444 1 349

Kansızlık (Anemi) Nedir?

Kansızlık, tıbbi adıyla anemi, kandaki kırmızı kan hücreleri, hemoglobin veya kırmızı kan hücrelerinin toplam hacminin yetersiz olmasıyla ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Başka bir deyişle vücutta organ ve dokulara yeterli oksijen taşıyacak kadar sağlıklı kırmızı kan hücresi veya hemoglobinin bulunmaması durumudur. Bu eksiklik; yorgunluk, ciltte solgunluk, nefes darlığı, baş dönmesi ve hızlı kalp atışı gibi semptomlarla kendini gösterebilir.
 
Kandaki hemoglobin seviyesinin litre kan başına erkeklerde 130 gramın, kadınlarda 120 gramın ve yenidoğanlarda ise 140 gramın altında olması anemi olarak değerlendirilir. Kırmızı kan hücresi üretiminin eksikliği veya kritik vitamin ve minerallerin eksikliği kansızlığa yol açabilir.
 
Anemi hem erkeklerde hem kadınlarda görülebilir; özellikle genç kadınlarda demir eksikliği kansızlığı sık görülür. Bunun başlıca nedeni, regl dönemlerinde yaşanan kan kaybıdır. Kansızlık geçici olabileceği gibi kronik şekilde de görülebilir ve çeşitli ilaçlar, tedavi yöntemleri ve beslenme programlarıyla etkisi azaltılabilir. Dahiliye doktorları, kansızlığın nedenini belirleyerek en doğru tedavi planını oluşturur.


Kansızlık  Neden Olur?

Aneminin dört ana nedeni vardır: kan kaybı, kırmızı kan hücresi üretiminde eksiklik, kırmızı kan hücrelerinin hızlı yıkımı ve kırmızı kan hücrelerinin yapımı için gerekli vitamin ve minerallerin alım veya emilim eksikliğidir.
 
Kan kaybı sonucu oluşan anemilerin en yaygın sebepleri arasında kadınlarda fazla adet kanamaları, gastrointestinal sistem kaynaklı kanamalar ve trombosit veya pıhtılaşma faktörlerinin azalması yer alır. Kırmızı kan hücresi üretimindeki yetersizlik, çeşitli kronik hastalıklar, kemik iliği kanserleri veya kalıtsal hastalıklara bağlı olarak meydana gelebilir. Ayrıca bazı ilaçlar, otoimmün hastalıklar, kanserler, hamilelik, bebeklik dönemi, ergenlik ve ileri yaş da anemiye yol açabilir.
 
Vücudun kırmızı kan hücresi üretimi için demir, B12 vitamini ve folik asit gibi besin öğelerine ihtiyacı vardır. Özellikle demir eksikliği kansızlığı, hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilir ancak kadınlarda daha sık rastlanır; bunun başlıca nedeni fazla adet kanaması veya yetersiz beslenmedir. Demir, hemoglobinin merkezi bileşenidir ve eksikliği durumunda oksijen taşıma kapasitesi azalır, bu da yorgunluk, halsizlik ve diğer kansızlık belirtilerine yol açar.

Kansızlık (Anemi) Belirtileri Nelerdir?

 

Kansızlık belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. En sık görülen kansızlık belirtileri:
 
·         Sürekli yorgunluk ve halsizlik
·         Nefes darlığı
·         Baş dönmesi
·         Çarpıntı
·         Soluk cilt
·         Tırnak kırılmaları
 
Kadınlarda kansızlık belirtileri arasında yoğun adet kanamaları sonrası halsizlik öne çıkar. Bebeklerde kansızlık belirtileri ise iştahsızlık, huzursuzluk ve gelişim geriliği şeklinde görülebilir.

Kansızlık İleri Seviyede Olursa Ne Olur?
Kansızlık çok ilerlediğinde vücutta ciddi belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtiler arasında buz ve diğer gıda dışı şeyleri yeme isteği, gözlerin beyazının maviye dönüşmesi, tırnakların kırılganlaşması, ayağa aniden kalkıldığında baş dönmesi, ciltte solgunluk, ufak egzersizlerde bile nefes darlığı, dil ve ağızda yaralar sayılabilir.
 
Aşırı kansızlık tedavi edilmezse kalp yetmezliği, organ hasarı, gebelikte kansızlık durumunda bebeğe zarar verebilecek komplikasyonlar ve gelişim geriliği gibi ciddi sorunlara yol açabilir.

Kansızlığa (Anemi) Ne İyi Gelir?

Anemi ya da kansızlığa iyi gelen bazı doğal besinler vardır. Demir açısından zengin besinler, kırmızı kan hücrelerinin üretimini destekler. Bu besinler arasında kırmızı et, karaciğer, böbrek gibi sakatatlar, tavuk, kabuklu deniz ürünleri, kuru baklagiller ve yumurta sayılabilir. Ayrıca pekmez, tahin helvası, kuru incir, kuru üzüm gibi kuru meyveler de kansızlığa iyi gelebilir. Dut, çilek, muz, kavun ve portakal gibi meyveler de kan yapıcı özellik taşır. C vitamini içeren besinler, demir emilimini artırarak etkili olur.
 
Doğru beslenmeyle folik asit ve B12 vitamini değerleri de artırılabilir. Gerekli miktarlar gıda yoluyla alınamıyorsa vitamin ve mineral takviyeleri faydalı olabilir ancak bu takviyeler ilaç etkileşimlerine neden olabileceği için mutlaka bir doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
 
Ayrıca düzenli uyku, stresten uzak durmak ve bol sıvı tüketmek, kansızlığın etkilerini azaltmaya yardımcı olur.

Kansızlık Nasıl Teşhis Edilir?
Kansızlık teşhisi genellikle dahiliye doktorları tarafından klinik muayene ve laboratuvar testleri ile yapılır. Öncelikle tam kan sayımı testi ile kandaki hemoglobin, kırmızı kan hücresi sayısı ve hematokrit değerleri değerlendirilir. Değerler normal sınırın altındaysa anemi tanısı konur ve hemogram analizi sayesinde aneminin türü ve sınıflandırması belirlenebilir.
 
Gerekli durumlarda periferik kan yayması, dışkı ve idrar örnekleri analiz edilir. Ayrıca dalak ve böbreklerin ultrason görüntüleri gibi ileri tetkikler de yapılabilir. İleri değerlendirme, aneminin altında yatan nedenleri tespit etmek ve en uygun tedaviyi planlamak için önemlidir.
Kansızlık Nasıl Tedavi Edilir?
Kansızlık tedavisi, aneminin nedenine göre belirlenir. Demir eksikliği kansızlığı söz konusu olduğunda, yeterli kırmızı kan hücresi üretiminin yeniden sağlanabilmesi için demir takviyesi uygulanır; bu takviye genellikle 3-6 ay sürer ve doktor kontrolünde kullanılır. Ayrıca B12 veya folik asit eksikliğine bağlı anemilerde, eksik olan vitaminin takviyesi yapılır.
 
Kronik hastalıklar sonucu oluşan anemilerde, öncelikle altta yatan hastalığın tedavisi gereklidir. Çok şiddetli anemi tablolarında hastanın hastaneye yatması ve kan nakli  gerekebilir. Bu kararı etkileyen faktörler arasında aneminin süresi, hastanın yaşı ve önceki sağlık durumu bulunur. Gebelikte kansızlık yaşayan anne adaylarında ise hem anne sağlığı hem de bebeğin gelişimi için doktor kontrolünde ek demir desteği sağlanır.
 
Doğru tedavi ve düzenli takip ile kansızlık etkili bir şekilde kontrol altına alınabilir ve komplikasyonlar önlenebilir.

Sık Sorulan Sorular

Adet kanaması kansızlık yapar mı?
 
Özellikle yoğun ve uzun süren adet kanamaları demir kaybına yol açarak demir eksikliği kansızlığına neden olabilir. Bu durum genç kadınlarda en sık rastlanan anemi nedenlerinden biridir.
 
Kansızlık baş ağrısı yapar mı?
 
Kansızlık nedeniyle vücutta yeterli oksijen taşınamaz. Bu durum baş ağrısı, baş dönmesi ve halsizlik gibi şikâyetlere yol açabilir.
 
Çay kansızlık yapar mı?
 
Aşırı çay ve kahve tüketimi demir emilimini azaltabilir, bu nedenle özellikle demir eksikliği riskiniz varsa dikkat edilmelidir. Çay ve kahve demirin vücutta emilmesini engellediği için kansızlığı tetikleyebilir veya mevcut kansızlığı kötüleştirebilir.
 
Kansızlık regl düzensizliği yapar mı?
 
Ciddi kansızlık bazı kadınlarda hormon dengesini etkileyerek adet düzensizliklerine yol açabilir. Özellikle demir eksikliği anemisi varsa regl düzensizlikleri görülebilir.
 
Kansızlık yorgunluk yapar mı?
 
Kansızlığın en yaygın ve erken belirtilerinden biri yorgunluk ve halsizliktir. Çünkü vücutta yeterli oksijen taşınamaz ve enerji üretimi düşer.
 
Kansızlık ne zaman tehlikelidir?
 
Kansızlık tehlikeli hâle, şiddetli demir eksikliği anemisi veya ileri düzey kansızlık durumunda gelir. Özellikle taşikardi (hızlı kalp atışı), kalbin yeterince kan pompalayamaması (kalp yetmezliği) veya ciddi nefes darlığı gibi belirtiler görüldüğünde acil müdahale gerekir.



 










Yorumlar (0)

Whatsapp Yaz!
Tıkla Ara!