Koroner arter hastalığı, kalbi besleyen damarların daralması veya tıkanması sonucu kalbe yeterince oksijenli kan ulaşamaması durumudur. Bu durum, kalp kasının oksijen ihtiyacını karşılayamamasına ve dolayısıyla göğüs ağrısı ya da kalp krizine yol açabilir.

Genellikle damar sertliği (ateroskleroz) nedeniyle gelişir ve göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Koroner arter hastalığının tanı ve tedavisi için kardiyoloji doktorları tarafından değerlendirilmesi önemlidir.

Koroner Arter Hastalığının Risk Faktörleri Nelerdir?

Koroner arter hastalığının gelişiminde birçok faktör rol oynar. Bu hastalık, kalbi besleyen damarların daralması veya tıkanması sonucu kalbe yeterince oksijenli kan ulaştırılamadığında ortaya çıkar. Fakat bu hastalığa yakalanma riski kişiden kişiye farklılık gösterir ve genellikle birden fazla risk faktörünün bir araya gelmesiyle gelişir.

Koroner arter hastalığının gelişiminde etkili olan başlıca risk faktörleri şunlardır: 

Yüksek kolesterol seviyesi: LDL (kötü huylu kolesterol) yüksekliği damar sertliğine yol açabilir.

Sigara kullanımı: Damarları daraltarak kan akışını engelleyebilir.

Diyabet: Yüksek kan şekeri damar duvarlarına zarar verebilir.

Hipertansiyon (yüksek tansiyon): Damar duvarlarına baskı yaparak hasara neden olabilir.

Obezite: Fazla kilo, kalp üzerinde ek yük oluşturabilir.

Hareketsiz yaşam tarzı: Egzersiz eksikliği, kalp sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Ailede kalp hastalığı öyküsü: Genetik yatkınlık riski artırabilir.

Stres: Uzun süreli stres, kalp hastalıkları riskini yükseltebilir.

Koroner Arter Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Koroner arter hastalığının tanısında hastanın belirtileri ve risk faktörleri değerlendirilerek bazı testler yapılır. İlk olarak hastanın tıbbi öyküsü alınır ve fiziksel muayene yapılır.

Daha sonra tanıyı netleştirmek için elektrokardiyografi (EKG) ile kalp ritmi incelenir, ekokardiyografi ile kalp yapısı ve fonksiyonları değerlendirilir. Efor testi, kalbin fiziksel aktivite sırasında nasıl tepki verdiğini görmek için yapılır. 

Gerekli durumlarda daha detaylı incelemeler için anjiografi yapılabilir; bu yöntemle damarların durumu görüntülenir ve tıkanıklık olup olmadığı net bir şekilde belirlenir. Eğer cerrahi müdahale gerekiyorsa kalp ve damar cerrahisi uzmanları tarafından daha ileri tedavi seçenekleri değerlendirilebilir.

Koroner Arter Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Koroner arter hastalığının tedavisinde hastalığın derecesine ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavisi ve cerrahi müdahaleler uygulanır.

İlk adım olarak sağlıklı bir diyet, düzenli egzersiz, sigara kullanımının bırakılması ve stres yönetimi gibi yaşam tarzı değişiklikleri önerilir.

İlaç tedavisinde ise kan sulandırıcılar, kolesterol düşürücü ilaçlar ve tansiyon kontrolü sağlayan ilaçlar kullanılarak kalbe giden kan akışı iyileştirilmeye çalışılır.

Gerekli durumlarda cerrahi müdahaleler, örneğin koroner arter bypass greft (CABG) ameliyatı veya anjiyo işlemleri uygulanabilir. 

Koroner Arter Fistülü Nedir?

Koroner arter fistülü, koroner arterlerin anormal bir şekilde başka bir damarla bağlantı kurması durumudur. Bu durum doğuştan olabileceği gibi kalp ameliyatları veya diğer cerrahi işlemler sonrası da gelişebilir.

Koroner arter fistülü, kalp kasına oksijen ve besin maddeleri taşıyan kanın normalden farklı bir yola yönlendirilmesine neden olabilir. Bu durum, kalp fonksiyonlarını etkileyebilir ve tedavi gerektirebilir.​

Sık Sorulan Sorular

1. Koroner arter hastalığı sadece yaşlılarda mı görülür?

Koroner arter hastalığı, her yaşta görülebilir. Gençlerde de risk faktörlerinin varlığı durumunda hastalık gelişebilir.

​2. Koroner arter hastalığı tedavi edilmezse ne olur?

Koroner arter hastalığı tedavi edilmediğinde kalp krizi, kalp yetmezliği veya ani kalp durması gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. ​

3. Koroner arter hastalığının tedavisinde cerrahi müdahale şart mı?

Koroner arter hastalığının tedavisinde cerrahi müdahale, her hastaya uygulanmaz. Tedavi, hastalığın derecesine ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir.​

4. Koroner arter hastalığının belirtileri nelerdir?

Göğüs ağrısı, nefes darlığı, sol kola veya çeneye vuran ağrı, koroner arter hastalığının yaygın belirtileri arasındadır.  Aynı zamanda fiziksel aktivite sırasında bu belirtiler artabilir ve dinlenmeyle hafifleyebilir. Ağrı genellikle göğsün ortasında yoğunlaşır ancak çeneye, sırt veya kollara da yayılabilir.

5. Koroner arter hastalığı genetik midir?

Ailede kalp hastalığı öyküsü olan bireylerde bu hastalığa yakalanma riski daha yüksektir. Bunun yanı sıra genetik faktörler kişilerin kolesterol seviyelerini, damar sağlığını ve kalp fonksiyonlarını etkileyebilir. Yaşam tarzı ve çevresel faktörler de hastalığın gelişiminde önemli bir rol oynar.